Οι ομώνυμοι άγιοι

Οι ακριβείς και εξακριβωμένες πληροφορίες που που έχουμε για τη ζωή και το μαρτύριο του αγίου μεγαλομάρτυρα Μηνά είναι ελάχιστες. Όπως συμβαίνει με όλους σχεδόν τους μάρτυρες και τους αγίους της αρχαίας Εκκλησίας, οι ειδήσεις που σώθηκαν είναι κατά κανόνα μεταγενέστερες.

Στην περίπτωση του αγίου Μηνά πρέπει πριν απ' όλα να προσδιορίσουμε για ποιον ακριβώς άγιο πρόκειται, μέσα από ένα πλήθος ομωνύμων. Στα Συναξάρια και Αγιολόγια αναγράφονται οι ακόλουθοι άγιοι, με το όνομα Μηνάς :

  1. Μηνάς ο Αιγύπτιος, που μαρτύρησε κατά τον διωγμό του Διοκλητιανού (πιθανότατα στις 11 Νοεμβρίου του έτους 296 μ. Χ.)
  2. Μηνάς ο μάρτυς, τιμώμενος μαζί με τους μάρτυρες Ερμογένη και Εύγραφο (Δεκεμβρίου 10)
  3. Μηνάς μάρτυς, χωρίς υπόμνημα (Ιανουαρίου 30).
  4. Μηνάς ο Καλλικέλαδος, που μαρτύρησε, κατά τα συναξάρια, κατά τον διωγμό του Μαξιμιανού το 305 (Δεκεμβρίου 10, Φεβρουαρίου 17).
  5. Μηνάς μάρτυς, τιμώμενος μαζί με τους μάρτυρες αββάδες Δαβίδ και Ιωάννη (Απριλίου 12).
  6. Μηνάς μάρτυς, τιμώμενος μεταξύ των 60 (ή 63) αγίων που μαρτύρησαν στα Ιεροσόλυμα από τους Αγαρηνούς επί του αυτοκράτορα Λέοντος Γ΄ του Ίσαυρου, το 726 ή 730 (Οκτωβρίου 21).
  7. Μηνάς μάρτυς, τιμώμενος μαζί με τους συμμάρτυρες Ανδρέα τον στρατηλάτη, Ηράκλειο και Φαύστο (Ιουλίου 12).
  8. Μηνάς ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ( 552, Αυγούστου 25, 27).

Στη Δυτική Εκκλησία τιμάται και ένας ακόμη άγιος Μηνάς ο Ερημίτης στο Σάμνιον Όρος (11 Νοεμβρίου)

Το μαρτύριο των Αγίων Μηνά ,Ερμογένους και Ευγράφους

Από τους παραπάνω ομώνυμους αγίους, ο ενδοξότερος και γνωστότερος είναι ο πρώτος ,ο Αιγύπτιος Μηνάς. Ο αναφερόμενος ως Μηνάς ο Καλλικέλαδος μάρτυς , Αιγύπτιος και αυτός, τουτίζεται σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις με τον Αιγύπτιο μεγαλομάρτυρα Μηνά, όπως απέδειξε ο Βολλανδιστής αγιολόγος Hip. Delehaye. Πιθανότατα ταυτίζεται με τον Aιγύπτιο Μηνά και ο τιμώμενος την 10 Δεκεμβρίου Μηνάς, ομού με τους μάρτυρες Ερμογένη και Εύγραφο. Υπέρ της ταύτισης συνηγορούν πολλοί λόγοι και κυρίως το γεγονός ότι και ο Μηνάς αυτής της τριάδας συνδέεται με την Αλεξάνδρεια και μαρτύρησε με αποκεφαλισμό επί Μαξιμίνου

Το μαρτύριο των αγίων Μηνά, Ερμογένουςκαι Ευγράφου.Μικρογραφία του Μηνολογίου του Βασιλείου Β΄(Θ. Δετοράκη, Μηνά ο Μεγαλομάρτυς, έκδοση Ι.Α.Κ.,σελ30