ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΩΝ ΤΑΦΩΝ

Πρέπει να γίνει σαφές ότι ,ανεξάρτητα από τη μορφή του, ο τάφος και τα κτερίσματά του ανήκουν στο νεκρό και αντανακλά, ίσως, πεποιθήσεις για τη μεταθανάτια ζωή.Το χρέος των επιζώντων στους νεκρούς δεν περιορίζεται μόνο στη μορφή  και στη διακόσμηση του τάφου, αλλά ολοκληρώνεται με το πλήθος  των σκευών και των αντικειμένων που συνοδεύουν τους νεκρούς,κοσμήματα και όπλα μαζί με σκεύη λουτρού και συμποσίου που τοποθετούνταν μαζί με τη σορό ή την τέφρα τους.

Εντυπωσιακές ξύλινες κλίνες με χρυσελεφάντινη διακόσμηση από τον τάφο του  Φιλίππου και του πρίγκηπα στη Βεργίνα,πλούσια διακοσμημένοι λίθινοι θρόνοι στον τάφο της Ευριδίκης, μετάλλινα όπλα,ασημένια κοσμήματα κ.ά. καταγράφουν  την  παμπάλαιη μακεδονική παράδοση στη μικροτεχνία και τη μεταλλοτεχνία.

Η οικονομικά αυτάρκης και πολιτιστικά συντηρητική μακεδονική κοινωνία, συγγενεύει, όσον αφορά τις ταφικές πρακτικές ,με εκείνες της μυκηναϊκής περιόδου και της ομηρικής ποίησης και είναι  ένα στοιχείο  που σκιαγραφεί την εμμονή της στις  παραδόσεις.  

ΤΑΦΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

Για να βρει η ψυχή όπως κι αν την καταλαβαίνει κανείς τη θέση της στον κόσμο των νεκρών πρέπει το σώμα να χαθεί απο τον κόσμο των ζωντανών . Οι τιμές που δέχεται ο νεκρός είναι το αντάλλαγμα για τη ζώη που έχασε. Οι γυναίκες μετά το θάνατο έπλεναν το σώμα, το άλειφαν με λάδι και μύρο , τον έντυναν με τα καλύτερα του ρούχα και τον ξάπλωναν στη νεκρική κλίνη Στον τάφο υψωνόταν  μνήμα   ,σημάδι μνήμης ,κάτι που μαρτυρεί την απεγνωσμένη πρσπάθεια των ανθρώπων να σώσουν την πολύτιμη ιδανική μορφή  του χαμένου, να "νικήσουν'' το θάνατο, κρατώντας ζωντανή την ανάμνηση . Στον τάφο έχυναν κρασί μέλι και γάλα. Τα σκεύη των χωών τα έσπαγαν και τα έριχναν στο χώμα, Ο αποχαιρετιστήριος δείπνος των συγγενών, "η μακαριά", σηματοδοτούσε την επιστροφή στην καθημερινή τάξη της ζωής.

Οι άντρες έπαιρναν μαζί τους τα όπλα τους (σπαθιά,ακόντια,δόρατα), σημάδι της θέσης τους στον κόσμο.Οι γυναίκες, νύφες του Άδη, τα ψιμύθια και τα κοσμήματα . Οι βασίλισσες και οι αρχοντισσες κατέβαιναν στον τάφο τυλιγμένες στο χρυσάφι και την πορφύρα. Στα παιαιδιά έδιναν παιχνίδια όπωσ πήλινες κούκλες και ζωάκια.Στο δεξί χέρι ο νεκρός ή στο στόμα κρατούσε το ''χαρώνειο νόμισμα'' η πληρωμή του Χάροντα να περάσει με τη βάρκα τη ψυχή του νεκρού στην όχθη. Ότι έρχεται σε επαφή με  το  νεκρό είναι ιερό συγχρόνως και μιαρό.