Η ΚΥΡΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ

Ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια-εξαρτήματα της Μονής Αγκαράθου. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Bορίτσιο. Πρόκειται για μοναστήρι φρουριακού τύποι. Οι πολεμίστρες διατηρούνται ακόμη στην ανατολική πλευρά, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα διατηρούνται αξιόλογα αρχιτεκτονικά στοιχεία. ‘Έχει χτιστεί πάνω σε ύψωμα, και η κλίση του εδάφους έχει αξιοποιηθεί για τη δημιουργία ενός οικιστικού συνόλου διαφορετικών επιπέδων που συνδέονται με σκαλοπάτια. Τα κελλιά των μοναχών βρίσκονται στη νότια πτέρυγα, αλλά και στη Ν.Δ. και την ανατολική πλευρά. Η Κεντρική πύλη, που καταλήγει σε τριγωνικό αέτωμα, βρίσκεται στη ΒΑ. πλευρά, ενώ υπάρχει και δεύτερη πύλη, δευτερεύουσα, προς τα Ν.Δ. του κτηρίου. Η Κύρια είσοδος οδηγεί σε μια πρώτη μικρή αυλή, που επικοινωνεί με το βορδωναρείο και το ελαιοτριβείο, ίσως και την αποθήκη τροφίμων. Μια πετρόχτιστη σκάλα οδηγεί στον ευρύχωρο περίβολο.Τα κτήρια που διατηρούνται μέχρι σήμερα χωρίς σκεπές και με αρκετές ρηγματώσεις δείχνουν ένα αυτοτελές μοναστικό συγκρότημα, χτισμένο κατά τον τελευταίο αιώνα της Ενετοκρατίας, σύμφωνα με τις οχυρωματικές ανάγκες της εποχής. Η μονή είχε χτιστεί πάνω σε παλαιότερο (ίσως αρχαίο) ναό, όπως φαίνεται από μια μεγάλη πέτρινη κολόνα που βρίσκεται στον περίβολο. Μια άλλη παρόμοια κολόνα, που προφανώς υπήρχε εκεί, χρησιμοποιήθηκε ως υπέρθυρο στη νότια πύλη (τη λεγόμενη Χαρασανή πόρτα, επειδή οδηγούσε στο γειτονικό χωριό Χαρασός). Για να προσαρμοσθεί μάλιστα στο κτήριο έχει λαξευτεί, ώστε να γίνει επίπεδη η μια πλευρά της. Το καθολικό βρίσκεται στο κέντρο του περιβόλου και μέσα σ’αυτό υπάρχουν δύο τάφοι παλιών μοναχών ή κάποιων ηγουμένων. Ένας ακόμη τάφος βρίσκεται στην είσοδο του ναού και φαίνονται τα ίχνη ενός δεύτερου. Κοντά στην είσοδο του ναού υπήρχε το παλιό υδραγωγείο (δεξαμενή όμβριων υδάτων) στο οποίο κατέληγε ένα μεγάλο σύστημα αγωγών. Από το υδραγωγείο αυτό προέρχεται ανάγλυφο τμήμα που μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο και φυλάσσεται στο εκθετήριο εικόνων της Αγίας Αικατερίνης. Ένα άλλο ανάγλυφο, που είναι πολύ πιθανόν να προέρχεται από παλαιότερο κτίσμα της περιοχής, κλάπηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1988. Το ανάγλυφο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες των κατοίκων του χωριού Βορίτσι, παρίστανε ένα ελάφι. Λίγο πριν το 1998 κλάπηκε και μια επιγραφή που βρισκόταν πάνω από τη νότια είσοδο, και ανέφερε τη χρονολογία.

ΑΧ ΙΖ (1617)

 Επιστροφή