ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Προσπαθώ με ερωτήσεις, (μαιευτικά), να διεξάγω από τις απαντήσεις των μαθητών πληροφορίες σχετικές με το μάθημα.'Ετσι διατηρώ το ενδιαφέρον των μαθητών και τους προτρέπω να σκεφτούν να βγάλουν συμπεράσματα ,από τις παρατηρήσεις τους να τα συζητούν μεταξύ τους και αργά-αργά συμπληρωματικά ,να τους παρέχω τις πληροφορίες του μαθήματος.

α.Κοιτάζουμε την εικόνα 1.του βιβλίου, τι παρατηρούμε;

• Παρατηρούμε ότι το φως σκορπίζεται παντού διαπερνά τις χαραμάδες ,περνά ανάμεσα από τα δέντρα τις φυλλωσιές ,τα σύννεφα κτλ.

β.Έχετε συναντήσει,έχετε δει,έχετε παρατηρήσει αυτά τα φαινόμενα στη φύση;

• Τα παιδιά σίγουρα έχουν δει παρόμοια φαινόμενα.

γ.Από πού προέρχεται το φως;

• Το φως προέρχεται από τον ήλιο.

δ.Τι είναι ο ήλιος;

• Τα παιδιά πιθανόν να γνωρίζουν ότι ο ήλιος είναι ένα αστέρι.Παράλληλα πληροφορώ τα παιδιά ότι ο ήλιος είναι ένα αστέρι (ένα ουράνιο σώμα),που λάμπει όπως όλα τα αστέρια και ότι είναι το πιο κοντινό αστέρι στη γη.

ε.Μπορούμε να παρατηρήσουμε τον ήλιο για να τον μελετήσουμε και με ποιο τρόπο;

• Δεν μπορούμε να τον παρατηρήσουμε κοιτάζοντάς τον με γυμνά μάτια γιατί έχει πολύ δυνατό φως και μας τυφλώνει.Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μία μάσκα ή ένα τηλεσκόπιο όπως κάνουν οι αστρονόμοι.

Σ' αυτό το σημείο δίνω τη μάσκα στους μαθητές να παρατηρήσουν τον ήλιο.

Τους ρωτάω:

-Τι σχήμα έχει;(στρογγυλό).

-Τι χρώμα έχει;(λευκό).

-Μας δίνει φως;(ναι).

-Μας ζεσταίνει;(ναι).

Συνδέουμε το μάθημα με προηγούμενο μάθημα της ενέργειας και επισημαίνουμε ότι ο ήλιος είναι πηγή φωτεινής και θερμικής ενέργειας.

Συνεχίζω ρωτώντας:

-Γιατί ο ήλιος παράγει φώς;

-Γιατί μας ζεσταίνει;

-Σε τι κατάσταση βρίσκεται η μάζα του ήλου;

Με αυτό τον τρόπο υποψιάζω τα παιδιά για τις παρακάτω πληροφορίες που θα τους δώσω για τον ήλιο,οτι δηλαδή o ήλιος είναι μια τεράστια πύρινη σφαίρα,σε αεριώδη κατάσταση λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που στο κέντρο του φτάνουν τους 15 εως 20 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου .Η ακτίνα του είναι 700.000 χιλιόμετρα και η μάζα του 330.000 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα της γης.Η απόσταση της γης από τον ήλιο είναι 150.000.000 χιλιόμετρα.

Κατόπιν τους παραπέμπω στην εικόνα 7. του βιβλίου για να μελετήσουμε τα ΄΄στρώματα΄΄ του ήλιου.

-Ξεκινάμε από το κέντρο του,όπου είναι ο πυρήνας και αποτελεί το μεγαλύτερο (σχεδόν όλο),μέρος της μάζας του,το 0,9.

-Το επόμενο είναι το εξωτερικό στρώμα του ήλιου που ονομάζεται φωτόσφαιρα .Έχει πάχος 400 χιλιόμετρα και θερμοκρασία 5.500 βαθμούς Κελσίου.Από αυτήν οι επιστήμονες παίρνουν σχεδόν όλες τις πληροφορίες για τον ήλιο.

-Γύρω από τη φωτόσφαιρα υπάρχει η χρωμόσφαιρα με πάχος 7.000-15.000 χιλιόμετρα.

-Έξω από τη χρωμόσφαιρα βρίσκεται το στέμμα,το οποίο δεν έχει σταθερό πάχος αλλά μεγάλη έκταση.Οι αστρονόμοι το μελετούν κυρίως κατα την έκλειψη του ήλιου.

Σ΄αυτό το σημείο ολοκληρώνονται οι πληροφορίες για τον ήλιο.

ΑΥΤΟΦΩΤΑ ΕΤΕΡΟΦΩΤΑ ΣΩΜΑΤΑ.

-Με αφορμή τον ήλιο που έχει δικό του φως πληροφορώ τα παιδιά ότι ο ήλιος είναι ένα σώμα αυτόφωτο.Γενικεύοντας:

• 'Oλα τα σώματα που στέλνουν φως είναι πηγές φωτός και ονομάζονται αυτόφωτα.Π.χ.ο ήλιος,τοκερί,η λάμπα,ο φακός.

-Ζητάω από τα παιδιά να αναφέρουν δικά τους παραδείγματα για σώματα αυτόφωτα.

• Τα σώματα τα οποία δεν έχουν δικό τους φως αλλά αντανακλούν το φως που παίρνουν από άλλα σώματα ονομάζονται ετερόφώτα.Π.χ.η σελήνη,διάφορα αστέρια.

-Χρησιμοποιώ τώρα τον καθρέφτη αντανακλώντας το φως του ήλιου στον τοίχο.

-Ρωτάω τα παιδιά από πού δέχεται το φως ο καθρέφτης;

-Ποιο είναι το αυτόφωτο σώμα και ποιο το ετερόφωτο;

-Μετά χρησιμοποιώ το φακό ρίχνοντας το φως του στον καθρέφτη κάνοντας την ίδια ερώτηση.

-Τέλος παραπέμπω τα παιδιά στην εικόνα 11.του βιβλίου,ζητώντας τους να διακρίνουν ποια είναι τα αυτόφωτα και ποια τα ετερόφωτα σώματα.