ΒΙΒΛΙΟ: 1ο

Το πρώτο βιβλίο αποτελεί το προοίμιο του όλου έργου. Τα κεφάλαια (2 - 19) που οι μελετητές τα ονομάζουν "Αρχαιολογία", περιλαμβάνουν ιστορική αναδρομή των σταδίων που πέρασαν οι Ελληνικές πόλεις και χώρες μέχρι να διαμορφωθεί η κατάσταση στην Ελλάδα κατά την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου. Τα κεφάλαια (20 - 22) αναφέρονται στην ιστορική μέθοδο που εφάρμοσε ο συγγραφέας στο έργο του. Τα κεφάλαια (24 - 146) αναφαίρονται στα αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου, στην πεντηκονταετία 479 - 431 π. Χ. καθώς και στις δυνάμεις και τακτικές των αντιπάλων.