Σελίδα 14 από 40

4ο ΘΕΜΑ: Με το φως μεταφέρεται ενέργεια.

Πειράματα
1. Και εγένετω φως.
2. Το φως... δεν στρίβει.
3. Το μαγικό κουτί που αντιστρέφει τα αντικείμενα.
4. Φωτεινή ... ζάχαρη!

Ερωτήσεις

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΕΣ LASER

Κατασκευές
1. Ας παίξουμε με τις σκιές.

Γνωρίζετε ότι...

Γνωρίζετε ότι...

Όλα τα ζώα δεν αντιλαμβάνονται τα χρώματα όπως οι άνθρωποι. Έτσι π.χ. οι μέλισσες, ενώ βλέπουν στο υπερέρυθρο που δεν βλέπει ο άνθρωπος, δεν βλέπουν το κόκκινο χρώμα.

Πολλά λουλούδια έχουν εντυπωσιακά χρωματικά σχήματα, τα οποία όμως δεν είναι ορατά στον άνθρωπο. Τα σχήματα αυτά φωτογραφήθηκαν με φιλμ ευαίσθητο στο υπεριώδες. Η ανάπτυξη αυτών των σχημάτων λέγεται ότι προσελκύει διάφορα έντομα, των οποίων τα μάτια διακρίνουν το υπεριώδες, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό τη γονιμοποίηση των λουλουδιών με τη γύρη που μεταφέρουν.

Ορισμένα φίδια έχουν δυο μικρά υπερευαίσθητα κοιλώματα μπροστά από τα κανονικά μάτια τους. Αυτά ανιχνεύουν τη θερμότητα (υπέρυθρη ακτινοβολία) του σώματος των ποντικών ή άλλων θηραμάτων τους και τους επιτρέπουν να τα εντοπίζουν ακόμη και στο σκοτάδι.

Πολλά ζώα που ζουν σε σκοτεινά μέρη (σπηλιές, μέσα στο έδαφος) έχουν το "πλεονέκτημα" να είναι τυφλά. Και είναι πραγματικά πλεονέκτημα γιατί έτσι αναπτύσσουν καλύτερα άλλες αισθήσεις ή δεξιότητες που τους είναι χρήσιμες.

Όταν παρατηρούμε κάτι με μεγάλο ενδιαφέρον και συγκίνηση η "κόρη" του ματιού μας μεγαλώνει ανεπαίσθητα. Η ιδιότητα αυτή δεν είναι άγνωστη στους ανθρώπους και μάλιστα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Είναι άλλωστε γνωστή και η έκφραση "έλαμψαν τα μάτια του" για κάποιον που αντίκρισε κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Αρκετά από τα αστέρια που βλέπουμε στον ουρανό έχουν πάψει να ακτινοβολούν εδώ και πολλά εκατομμύρια χρόνια. Αλλά λόγω της τεράστιας απόστασης τους από τη Γη, το τελευταίο φως που έστειλαν δεν έφτασε ακόμη σ' αυτή.

Υπάρχουν ορισμένα οστρακόδερμα, τα οποία, όταν ξεραθούν και στη συνέχεια βραχούν, βγάζουν ένα ασθενές φως. (Βιοφωταύγεια). Την ιδιότητα αυτή εκμεταλλεύτηκαν οι Γιαπωνέζοι στρατιώτες κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν τη νύχτα ήθελαν να παρατηρήσουν κάτι π.χ. σε ένα στρατιωτικό χάρτη δίχως να ανάψουν άλλο φως, απλά έφτυναν στα όστρακα αυτά και είχαν το ελάχιστο φως που ήθελαν.

Στα ανώτερα τμήματα της ατμόσφαιρας υπάρχει ένα στρώμα που αποτελείται κυρίως από την τριατομική μορφή του οξυγόνου (Ο₃) που λέγεται όζον. Το συστατικό αυτό φιλτράρει σε μεγάλο βαθμό την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, η οποία μπορεί να προκαλέσει μεταξύ των άλλων και καρκίνο του δέρματος. Τα προωθητικά αέρια όμως (π.χ. φρέον), που υπάρχουν στα διάφορα σπρέι, καταστρέφουν το όζον, δημιουργώντας ένα ακόμη σοβαρό οικολογικό πρόβλημα μέσα στα τόσα άλλα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας σήμερα.

" Ορισμένα ζώα όπως π.χ. οι πυγολαμπίδες έχουν την ικανότητα να παράγουν με βιολογικό τρόπο φως, φαινόμενο που είναι γνωστό σαν βιοφωτισμός. Μάλιστα αν μαζέψουμε ένα μπουκάλι πυγολαμπίδες το φως τους είναι αρκετό για να διαβάσουμε μια εφημερίδα! Είναι εντυπωσιακό ότι τα διάφορα είδη πυγολαμπίδων διαθέτουν διαφορετικούς κώδικες αναβοσβησίματος με αποτέλεσμα τα αρσενικά να αναγνωρίζουν με το τρόπο αυτό τα θηλυκά που ανήκουν στο είδος τους.

Επίσης ορισμένα ψάρια που ζουν σε βαθιά νερά έχουν φωτεινά σημάδια κοντά στο στόμα τους που λειτουργούν σαν δόλωμα και προσελκύουν την λεία τους.