Περιεχόμενα

Καλωσόρισμα των συνέδρων  

Π. Γ. Μιχαηλίδης, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής

Χίλια Καλωσορίσατε

Σας καλωσορίζω στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών και την Εφαρμογή των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, που οργανώνει το Πανεπιστήμιο Κρήτης στο Ρέθυμνο 9-11 Μαΐου 2002. Η σειρά αυτή των συνεδρίων πραγματοποιείται με την ενεργό συμπαράσταση και καθοδήγηση μιας άτυπης επιστημονικής εταιρίας από μέλη ΔΕΠ και από άλλους επιστήμονες, οι οποίοι έχουν ως εκπαιδευτικό, ως ερευνητικό και, γενικότερα, ως επιστημονικό αντικείμενο την διδασκαλία και έρευνα στις Φυσικές Επιστήμες. Πραγματοποιείται ανά διετία στο ενδιάμεσο των Διεθνών Συνεδρίων της ESERA - European Science Education Research Association (http://www.esera.org).  Με τη ρύθμιση αυτή δίνεται η δυνατότητα εστίασης σε θέματα που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Ελληνικό χώρο.

Σκοπό της σειράς αυτής των συνεδρίων αποτελεί η συμβολή στη μελέτη θεμάτων της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και της Εφαρμογής των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση. Αποτελούν επίσης μια καλή ευκαιρία ενημέρωσης για τους σπουδαστές του χώρου και τους ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς και ερευνητές και ένα βήμα για τη διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων και την επεξεργασία νέων ιδεών. Φιλοδοξεί να αποτελέσει χώρο αλληλοενημέρωσης και ευκαιρίας για γνωριμία και ανάπτυξη συνεργασιών ανάμεσα σε Πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, δασκάλους της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τις υπηρεσίες και οργανισμούς του ΥπΕΠ&Θ με απώτερο στόχο την αναβάθμιση της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών.

Η ανακοίνωση για το τωρινό συνέδριο έγινε μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ (http://www.clab.edc.uoc.gr/third/). Με τον ίδιο τρόπο έγινε και όλη η επικοινωνία μεταξύ οργανωτικής επιτροπής, επιστημονικής επιτροπής και ενδιαφερομένων να συμμετάσχουν. Ο συνολικός όγκος των αρχείων του συνεδρίου ανέρχεται μέχρι τώρα (αναμένονται τα τελικά κείμενα, η αποστολή τους και η κρίση πάνω στα τελικά κείμενα) σε 450ΜΒ κάτι που αντιστοιχεί σε 400 τόμους των 1000 σελίδων σε έντυπο χαρτί. Η ευκολία της σύγχρονης ηλεκτρονικής επικοινωνίας προκαλεί αυτή τη πλημμύρα των bit. Παρουσιάστηκαν επίσης τα ίδια προβλήματα που έχουν εντοπιστεί με την ευκαιρία άλλου συνεδρίου (4ο Πανελλήνιο Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή για τη Διδακτική των Μαθηματικών και την Πληροφορική στην Εκπαίδευση - http://www.clab.edc.uoc.gr/conf/conf99.htm). Υπάρχει συμμετοχή από το εξωτερικό, κυρίως ελλήνων εκτός Ελλάδος. Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλαμβάνει 4 προσκεκλημένες ομιλίες, 110 προφορικές παρουσιάσεις, 29 παρουσιάσεις αφίσας, 3 στρογγυλά τραπέζια. Το επίπεδο είναι αρκετά υψηλό. Όλες οι εργασίες παρουσιάζονται μετά από ανώνυμη κρίση από δύο τουλάχιστον κριτές. Αν και η οργάνωση του συνεδρίου έγινε αποκλειστικά με ηλεκτρονική επικοινωνία και με συντομευμένες προθεσμίες το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλαμβάνει 4 προσκεκλημένες ομιλίες, 110 προφορικές παρουσιάσεις, 29 παρουσιάσεις αφίσας και 3 συζητήσεις σε στρογγυλά τραπέζια. Τόσο ο αριθμός όσο και το επίπεδο των εργασιών είναι αρκετά υψηλό και ενδεικτικό της δυναμικής που αναπτύσσεται στον (Ελληνικό) χώρο.

Με το σημερινό ρυθμό επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου γίνεται όλο και πιο αναγκαίος (ως ‘δημοκρατικό δικαίωμα’) ο επιστημονικός και τεχνολογικός αλφαβητισμός των πολιτών προκειμένου να συμμετέχουν ενεργά στα κοινωνικά δρώμενα. Η ανάγκη αυτή για επιστημονικό και τεχνολογικό αλφαβητισμό έχει εντοπιστεί ως ένα παγκόσμιας εμβέλειας κρίσιμης σημασίας ζήτημα γιαυτό και η εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και στη Τεχνολογία αποτελεί όλο και περισσότερο αντικείμενο έρευνας και ανάπτυξης ενώ η ανάγκη για αλφαβητισμό όλων των πολιτών στις Φυσικές Επιστήμες και τη Τεχνολογία (STL – Science and Ttechnology Literacy) αποτελεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, μια ρητά εκφρασμένη βούληση. Ο αλφαβητισμός αυτός, για τη πλειοψηφία τουλάχιστον των μαθητών (μελλοντικών πολιτών της κοινωνίας), οι οποίοι επιλέγουν επαγγελματική σταδιοδρομία άσχετη με τις Φυσικές Επιστήμες, δεν μπορεί να περιορίζεται σε ειδικά εξειδικευμένα θέματα (τεχνικές) και απομνημόνευση δεδομένων αλλά πρέπει να εστιάζεται στις γενικές αρχές και μεθόδους κάτι που σημαίνει πως η επιστημονική γνώση του αντικειμένου, την οποία (υποτίθεται πως) έχει ο δάσκαλος πρέπει να μετασχηματιστεί κατάλληλα ώστε να μπορεί να διδαχθεί με κατανοητό από τους μαθητές τρόπο. Φαίνεται όμως πως αυτό δεν συμβαίνει παρόλο που οι Φυσικές Επιστήμες παρουσιάζουν συμφυή πλεονεκτήματα στη διδασκαλία τουλάχιστον των γενικών αρχών, οι οποίες μπορούν να συμπληρώνουν τις άμεσες παρατηρήσεις που γίνονται χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις. Έτσι, ενώ αναμένει κανείς πως οι Φυσικές Επιστήμες θα έπρεπε να αποτελούν μάθημα με προσιτό περιεχόμενο (το γεγονός άλλωστε πως η ανάδειξη ως επιστήμης της Φυσικής προηγείται ιστορικά των άλλων επιστημών είναι χαρακτηριστικό) αντίθετα θεωρούνται από τους περισσότερους μαθητές ως δύσκολα μαθήματα και αποφεύγονται, γεγονός που σε αναπτυγμένες χώρες θεωρείται σοβαρό πρόβλημα προς αντιμετώπιση. Σχετικό θέμα επίσης αποτελεί και η επιλογή της διδασκόμενης ύλης καθώς και ο τρόπος της διδασκαλίας της. Σε μεγάλο βαθμό η ύλη δεν περιλαμβάνει γνωστά εδώ και πέντε τουλάχιστον γενιές αντικείμενα, όπως π.χ. η κατά Einstein σχετικότητα και οι αρχές της κβαντομηχανικής με τις συνεπαγόμενες μεταβολές της αντίληψης για τον κόσμο.  Ο τρόπος διδασκαλίας είναι συνήθως αφηγηματικός χρησιμοποιώντας αποκλειστικά το βιβλίο. Έτσι η επιστημονική μεθοδολογία με τον πειραματισμό και την ανακάλυψη της γνώσης, παρόλο που αποτελούν ρητά εκφρασμένους σκοπούς του αναλυτικού προγράμματος, δεν ενσωματώνονται στη διδασκαλία με αποτέλεσμα να υπάρχει, ακόμα και μεταξύ των δασκάλων δυσκολία διάκρισης π.χ. μεταξύ των δεδομένων μιας παρατήρησης και της αντίστοιχης ερμηνείας (‘θεωρίας’). Με βάση τα προηγούμενα, επιστημονικά συνέδρια όπως το τωρινό, τα οποία πραγματοποιούνται με διαδικασίες που να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο και εγκυρότητα και τα οποία προάγουν τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, πέρα από βασικό συστατικό του επιστημονικού γίγνεσθαι, αποτελούν και χρήσιμο μέσο προαγωγής της Δημοκρατίας στις σύγχρονες κοινωνίες και θα πρέπει να προωθείται η οργάνωση τους και η δυνατότητα παρακολούθησης από όσο το δυνατόν περισσότερους εκπαιδευτικούς και άλλα συναφή με τον χώρο πρόσωπα.

Σας εύχομαι μια καλή παραμονή στο Ρέθυμνο και ένα γόνιμο και παραγωγικό συνεδριακό χρόνο.

Ρέθυμνο 9 Μαΐου 2002

Π. Γ. Μιχαηλίδης, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής

 

 

Περιεχόμενα